Je kent het vast wel: je trots onderhouden moestuin en dan ineens overal beestjes die je oogst willen verorberen. Chemische gifjes zijn misschien makkelijk, maar ik vind het toch prettiger om het natuurlijk aan te pakken, zeker in onze Nederlandse tuinen waar biodiversiteit zo belangrijk is. M’n buurman zweert bij wat simpele trucjes, en zelf heb ik ook een paar oplossingen gevonden die verrassend goed werken — al blijft het soms een gok.
Waarom natuurlijk bestrijden?
Los van het feit dat gif vaak schadelijk is voor bijen, vogels en zelfs je eigen gezondheid, is het milieu ook gebaat bij natuurlijke oplossingen. Zeker in Nederland, waar veel moestuinen vlak bij natuurgebieden liggen, wil je geen cirkel van vergiftiging creëren. Daarnaast helpen natuurlijke middelen de biodiversiteit te behouden: sluipwespen, lieveheersbeestjes en andere nuttige insecten zijn van nature je bondgenoten.
Top 5 natuurlijke middelen die écht helpen
- Koffiedik: de cafeïne werkt als een natuurlijk afweermiddel voor slakken en mieren. Verspreid wat koffiedik rondom je planten en je zult zien dat die vervelende gasten ineens wegblijven. M’n moeder gebruikt dit al jaren en zweert ervan.
- Knoflookspray: zelf maken is simpel: knoflook in water laten trekken en dan over je planten spuiten. De sterke geur weerhoudt de meeste insecten zonder de natuur te schaden. Pas wel op dat je niet te vaak sprayt, het kan ook je planten stress bezorgen.
- Nematoden: microscopische wormpjes die larven van bijvoorbeeld de taxuskever bestrijden. Ze zijn verkrijgbaar bij tuincentra zoals Intratuin of een lokale boer. De werking is natuurlijk en echt fascinerend als je bedenkt dat zulke kleine beestjes je tuin zo kunnen redden.
- Gier van brandnetels: een oude truc die in onze streek nog steeds leeft. Het ruikt behoorlijk sterk, maar brengt een hoop goeds voor je bodem en verjaagt schadelijke insecten. Zeker maanden drie geleden heb ik dit getest en het leek beter te werken dan de winkelproducten.
- Vangplaten met feromonen: niet eens heel natuurlijk, maar wel gifvrij. Het is een mechanische manier om kevers en vliegjes te vangen. Handig als je specifieke plaag bij de hand hebt — bijvoorbeeld de witte vlieg, die in onze tuin met de tomaten een drama kan zijn.
Extra tips die je buurman niet vertelde
Plant bijvoorbeeld afrikaantjes (tagetes) tussen je groenten. Die kleine oranje bloemetjes scheiden stoffen uit die wortelknobbelaaltjes tegenhouden. Daarnaast werkt een bloemenrand ook als lokmiddel voor nuttige insecten – ondanks dat het soms rommelig staat, creëer je zo een mini-ecosysteem in je tuin.
En nog iets: zorg voor goede grond! Gezonde planten zijn minder vatbaar voor plagen. Daarom meng ik vaak compost uit lokale tuincentra met wat kleigrond, dat kwam ik laatst tegen toen ik bij GroenRijk was. Groeien gaat dan stoerder, en minder kans op beestjes die je groenten willen slopen.
Conclusie
In onze (Nederlandse) moestuin is het verleidelijk om snel naar chemische middelen te grijpen. Maar die simpele, natuurlijke trucs zijn niet alleen beter voor de wereld om ons heen — ze werken ook écht. Althans, voor mij dan. Misschien verschilt het per tuin natuurlijk en hangt het ook af van je geduld en wat je wilt beschermen.
Heb je zelf nog een gekke of slimme tip tegen ongedierte? Deel ‘m vooral hieronder — ik ben altijd op zoek naar nieuwe ideeën (en een beetje succes in de strijd tegen die slakken…)
