Wie houdt er niet van een tuin vol frisse, groene planten? Alleen die vervelende beestjes maken het soms lastig. Het voelt soms alsof je constant aan het vechten bent tegen bladluizen, rupsen of dat mysterieuze schimmelachtige spul. Maar, geloof me, het hoeft geen strijd te zijn! Dit artikel deelt wat minder bekende tips om je planten gezond te houden zonder dat je hele leven in het teken van gif en stress staat.
Waarom chemische bestrijders niet altijd de oplossing zijn
Op mijn balkon had ik een keer zo’n opvlieger – ik dacht, we spuiten alles meteen dood, dan is het probleem opgelost. Nou ja, de neveneffecten waren niet mals: bijen verdwenen, m’n planten zagen er na een week juist slechter uit en ik zat er zelf ook maar stroef van in mijn neus. Mijn moeder zei altijd: “ga voor natuur, jongen, niet voor die troep.” En ze had wel een punt.
Vermijd pesticiden zoveel mogelijk – zeker in de stedelijke omgevingen in Nederland, waar het ecosysteem tussen planten en insecten best fragiel is geraakt. Natuurlijk werkt het op korte termijn, maar op lange termijn brengt het meer schade dan nut.
Voorkomen is beter dan genezen: slim planten kiezen en verzorgen
- Pluk en plant inheemse soorten. Deze zijn beter bestand tegen lokale plagen en ziektes. Bijvoorbeeld spirea of lavendel – die knappen ook nog eens de buurt op.
- Gezonde aarde is je beste vriend. In de tuin van m’n buurman zag ik ‘m maanden met die goedkope aarde ploeteren. Toen hij overstapte op compost van AH en lokale kwekerijen – vond je bijna geen beestje meer.
- Water met beleid. Te nat is bijna net zo slecht als te droog. Probeer ’s ochtends te gieten, zodat de bladeren de hele dag kunnen drogen.
Natuurlijke vijanden inzetten: zo werkt biologische bestrijding
Klinkt misschien als science fiction, maar lieveheersbeestjes, sluipwespen of zelfs vogels kunnen je beste bondgenoten zijn. Mijn collega in Utrecht vertelde dat toen ze deze natuurlijke ‘soldaten’ introduceerden in haar moestuin, de bladluizen spontaan uitbleven. Omdat ze de chemie schrapten, kwam er ook weer meer leven in de tuin.
Een tip: op lokale tuinmarkten in Flevoland en Brabant vind je vaak deze diertjes te koop, meteen uit de buurt dus. Dat voelt toch beter dan iets uit zo’n grote supermarkt halen, waar je niet weet wat er écht in zit.
Lastige plagen herkennen en gericht aanpakken
Niet elke rups of vlieg is meteen een ramp. Soms denk je: die groene blaadjes eten helemaal mijn planten op! Maar misschien zijn het juist bladrollers die alleen jonge blaadjes nemen en die later verdwijnen. Gewoon af en toe checken, en niet meteen in paniek raken.
Gebruik ook simpele hacks zoals: af en toe met de hand plukken, of emmer water met wat groene zeep spuiten. Dat laatste deed ik vorige maand – werkte best aardig tegen zwarte luis. Misschien is het niet voor iedereen effectief, en misschien vergat ik iets nog betere te proberen, maar in ieder geval minder gif.
Nieuwsgierig naar meer? Laat je tuin ontspannen ademen
In de ons omringende stadstuinen zie ik steeds vaker mensen met verhoogde, losse bakken vol diversiteit van kruiden en groenten – niet perfect recht, maar lekker wilder. Mijn tip: probeer eens een stukje van je gewone ‘strakke’ tuin open te gooien voor wat variatie. Plagen houden niet van wijde diversiteit, dat is een feit.
In ieder geval – als je volgend seizoen met een stuk minder stress en wat meer plezier je tuin in wil lopen, probeer dan eens wat van deze tips. Wie weet werkt het voor jou net zo goed als voor mij – en anders heb je toch wat nieuws geprobeerd, en nu een verhaal rijker. Heb jij al eens iets uitgeprobeerd wat echt hielp? Laat het weten, ik lees het graag!
