Heb je ooit je hele krop sla gezaaid om een paar weken later alleen een stel slappe stengels te oogsten? Ik dacht eerst dat het gewoon ’toeval’ was, maar blijkbaar is het sneller ‘schieten’ van sla een heel herkenbaar probleem. En vooral: dat kun je voorkomen, met een paar simpele tips die ik van een tuinexpert hoorde (en zelf getest heb). Het is eigenlijk best logisch, maar toch zien we het te vaak misgaan.
Wat betekent het eigenlijk dat sla ‘gaat schieten’?
Als je sla ‘gaat schieten’, dan begint de plant vroegtijdig te bloeien. Dat betekent dat ie minder bladeren aanmaakt en in plaats daarvan stengels met bloemen schiet. Resultaat: bittere, taaie blaadjes en zelden een lekkere maaltijdsalade. Dit gebeurt vooral bij warm weer en lang daglicht – typisch Hollands voorjaar en vroege zomer. Mijn buurman verzuchtte laatst nog dat zijn sla in mei al vertrok terwijl het toch nog koel was.
Waarom gaat sla zo snel schieten?
- Temperatuurwisselingen: Sla houdt niet van hitte. Wanneer de dagen langer worden en het warmer, start het plantje met zijn ‘overlevingsmodus’ – bloemen maken om zaad te zetten.
- Stress door droogte of vocht: Te weinig water of het omgekeerde doet sla geen goed. De plant ‘denkt’ dan dat ie moet voortplanten (dus gaat schieten).
- Te late of te vroege zaaiperiode: Zaai je sla te laat in het seizoen, dan krijgt-ie ook minder tijd om te groeien en gaat sneller schieten.
Ik zag het zelf in m’n volkstuin: sla die in april gepland was, bleef netjes, maar die in mei ging ineens met stengels aan de haal. Misschien had ik die dus gewoon te laat gezaaid?
Hoe voorkom je vroegtijdig schieten? Praktische tips
- Kies het juiste moment om te zaaien: Zaai sla in Nederland bij voorkeur van maart tot half mei – dan ontwijkt je sla de heetste periodes en heeft tijd om blad te vormen.
- Gebruik schaduw en frisse plekjes: Plant sla waar ’s middags schaduw is – een plek bij de schutting of onder een appelboom kan wonderen doen.
- Hou de grond vochtig maar niet drijfnat: Sla houdt van constante vochtigheid, zeker bij warm weer. Te droog of te nat kan stress veroorzaken.
- Verdeel de zaaiperiode: Zaai kleine beetjes verspreid over een paar weken – zo oogst je langer en heb je minder kans dat alles tegelijk gaat schieten.
- Misschien onbekend, maar belangrijk: Gebruik resistent zaad tegen schieters. Sommige rassen zijn beter bestand tegen warmte en daglengte.
Recent heb ik ook met een tuinclubje uit Utrecht over dit onderwerp gesproken – zij zweren bij koud water geven ’s ochtends vroeg voor minder stress. Mij hielp het, of het nu placebo was of niet. En m’n sla ziet er nu beter uit dan ooit.
Wat als je sla toch gaat schieten?
Niet getreurd – die bloeiende stengels zijn wel eetbaar, maar dan vooral in salades of als garnering. Sommige mensen gebruiken bloemetjes voor een fris bittertje. Maar eerlijk: meestal gooi ik alles weg en begin opnieuw. Er is niets zo jammer als een mislukte oogst waar je al weken om hebt gezorgd.
Misschien niet voor iedereen handig, maar ik heb soms ook sla binnen op het raamkozijn staan in een koude kamer – da’s bijna foolproof tegen schieten.
In de regio Zuid-Holland zie ik dat vele mensen hun sla in potten kweken, ook een praktische tip voor wie weinig ruimte heeft. Met een beetje schaduw op het balkon overleeft de plant het vaak beter dan in directe zon.
Kort samengevat
- Zaai niet te laat, kijk naar de temperatuur en daglengte
- Geef regelmatig water, maar geen wateroverlast
- Zaai verspreid voor een langere oogstperiode
- Zorg voor schaduw vooral in de middag
- Kies resistente sla-variëteiten
En als het toch misgaat – chill. Probeer het komend seizoen opnieuw, met iets meer ervaring in je rugzak. Vroegtijdig schieten is vervelend, maar niet het einde van je moestuinplezier. Soms valt het gewoon tegen, maar dat hoort erbij…
Hoe gaat het bij jou met de sla? Deel je ervaringen in de reacties, of laat weten wat jouw beste tip is. Altijd leuk om van anderen te horen wat werkt in onze Hollandse tuinen!