Als je net een moestuin hebt aangelegd of al jaren bezig bent, dan ken je dat gevoel vast: je komt ’s ochtends buiten en ziet dat iets al je moeite misselijkmakend heeft verpest. Plagen kunnen in een paar dagen je tomaten of sla slopen, en dat doet soms gewoon pijn. Maar er zijn slimme manieren om dit te voorkomen — en nee, dat betekent niet meteen spuiten met gif. Ik deel wat tips die ik in Nederland heb uitgeprobeerd, soms met succes, soms wat minder, maar hopelijk helpt het jou ook.
1. Ken je vijand: welke plagen zijn de boosdoeners?
In onze regio zijn bladluizen, slakken en de witte vlieg waarschijnlijk de meest vervelende gasten. Bladluizen zie je vaak op jonge plantjes en ze laten soms kleverige troep achter op bladeren. Slakken daarentegen zijn ’s nachts actief en kunnen heel wat gaatjes knagen. Die witte vlieg? Kleine witte vliegjes die onder de blaadjes zitten en het met je plantjes helemaal verpesten.
Tip: loop ’s avonds even met een lampje langs je tuin. Héél anders dan overdag — je ziet ze dan makkelijker.
2. Biodiversiteit: een tuin vol leven helpt echt
Mijn buurman zweert erbij dat je met de juiste mix van planten bijna geen last hebt van plagen. Nou, dat was eerst vaag voor mij, maar soms helpt het echt. Kruiden zoals dille, venkel en koriander trekken lieveheersbeestjes en sluipwespen aan — natuurlijke vijanden van bladluizen. Dus plant tussen je tomaten of komkommers gerust zo’n kruidenrijk plekje.
3. Fysieke barrières: simpele trucs met groot effect
- Koffiedik strooien rond je planten schijnt slakken af te schrikken.
- Koolmezen in een nestkastje aantrekken kan helpen — ze eten enorm veel insecten.
- Kluwe doek of vliesdoek over je jonge planten spannen houdt veel beestjes buiten.
Ik probeerde dat laatst pas met vliesdoek op mijn courgette — beter resultaat dan ik had verwacht, al zat er aan de rand nog wat boefjes die alsnog binnenslipten.
4. Zelf aan de slag met natuurlijke oplossingen
Spuiten met gif? Liever niet. Probeer een sopje van groene zeep en water — dat lost niet alleen vieze plagen op, het is ook vriendelijk voor je bodem en bijen. Mijn collega uit Friesland zwoerde er al jaren op. En als je net als ik groenten kweekt voor je gezin, wil je het liefst zo puur mogelijk, toch?
5. Houd je tuin schoon en gevarieerd
Niet alleen rommel weghalen, maar ook regelmatig wisselen met wat je waar plant — dat kan plagen verwarren. Messen die te lang op dezelfde plek staan zijn namelijk kwetsbaarder. Dus rouleren die hap. Natuurlijk iets lastiger in kleinere tuinen, maar er is vaak wel wat ruimte voor improvisatie.
In ons buurtje in Utrecht merk ik dat wie dit goed toepast, minder last heeft. Al zal het waarschijnlijk nooit 100% zonder plagen blijven — soms moet je gewoon accepteren dat de natuur z’n ding doet.
Tot slot
Ik wil je vooral meegeven: geef niet op als het een keer misgaat. Soms helpt dit, soms dat — en soms ben je gewoon een pechvogel die net te maken krijgt met dat ene jaar dat de nesten witte vliegen exploderen. Deel je eigen ervaringen hieronder — misschien heeft iemand nog een ongewoon trucje? Zelf pas ik dit jaar sowieso de kruidenmix en vliesdoekcombinatie toe, ben benieuwd wat dat doet.
Nou, in ieder geval succes met die moestuin. Want verse eigen groenten plukken, daar doe je het uiteindelijk toch voor… toch?
